Landbruksminister Jon Georg Dale (Frp) opnar for å reforhandle jordbruksoppgjeret, men berre dersom det kjem eit felles initiativ frå heile jordbruket.
Førebels er det berre Norsk Bonde- og Småbrukarlag som har komme med eit slikt initiativ, seier statsråden til NTB.
– No må dei som har ubrukt areal strekkje ut ei hand til dei som treng meir å slå
– 2018 er eit uår
– Eg er skeptisk til å reforhandle jordbruksoppgjeret, men eg skal ikkje stengje døra heilt om eit samla jordbruk tar til orde for det, seier Dale.
Han understrekar at ramma i jordbruksoppgjeret i så fall ligg fast.
– Ei reforhandling vil medføre at vi må omprioritere på ein måte som kan gi noko større uføreseielegheit for landbruket. Vi må hente pengar frå eit område for å gi til eit anna, seier landbruksministeren.
– Ekstremt krevjande, seier ministeren om fôr-mangel
Bondelaget ventar
Bondelaget stiller seg førebels avventande til å be om reforhandling av jordbruksoppgjeret.
– Mange bønder står no i ein tøff situasjon, og må ta vanskelege avgjerder. Vi må ha ein meir avklart situasjon før vi tar stilling til ei reforhandling, seier bondelagsleiar Lars Petter Bartnes.
Avtalen er vedtatt av Stortinget, og legg føringar for verkemidla i jordbruket. Reforhandlingar er sjeldan, men det skjedde i 2009 grunna høge internasjonale gjødselprisar.
– Det er for tidleg til å ta stilling til spørsmål om reforhandling av jordbruksavtalen 2018. Jordbruket er tente med å gi seg sjølve tid til å sjå korleis tørken i Sør-Noreg utviklar seg, og samle informasjon. Per no er det ikkje aktuelt å opne jordbruksavtalen for ny forhandling, seier Bartnes.
– Lite gjennomtenkt
Den verste tørkesommaren sidan 1947 har råka bønder over heile Sør-Noreg. Tørken har ført til fôrmangel, særleg for storfebøndene, og fleire dyr blir levert til slakt.
Leiar i Småbrukarlaget Merete Furuberg sa måndag til Dagsavisen at det kunne bli aktuelt å reforhandle delar av jordbruksoppgjeret som følgje av krisa, utan å gå nærmare inn på kva for ein del av det ho meiner må diskuterast. Samtidig foreslo ho full stans i importen av kjøt ein periode.
Dale fnys av forslaget, og seier det er fullstendig uaktuelt med full importstans.
– Det er eit håplaust forslag. Det er handelen med omverda som no gjer at konsekvensane av tørken for norske bønder ikkje blir større enn dei er. Det å skulle svare på ein slik situasjon med å stengje handelspartnarane våre ute verkar lite gjennomtenkt. Det kan ramme norske bønder knallhardt, seier statsråden.
Open dør
Landbruksdepartementet har allereie innført nulltoll på import av høy og halm for å bøte på fôrkrisa. I tillegg har dei bedt Landbruksdirektoratet gi beskjed til fylkesmenn og kommunar rundt om i landet om at erstatningssøknader etter klimabeitinga avlingsskade skal prioriterast.
– Det viktigaste er at bønder som no må hauste kornavlinga, ikkje taper økonomisk på det. Så er vi heile tida opne for å vurdere andre tiltak om ting skulle endre seg ytterlegare til det verre, seier Dale.
– Førebels ligg det ikkje føre nokon konkrete forslag frå eit samla jordbruk no som vil endre på den faktiske situasjonen vi er i. Det er berre regn som kan få i gang veksten, så må vi berre prøve å få størst mogleg avling og hauste der vi kan, seier landbruksministeren.
(©NPK)